Hieronder vindt u een aantal (astro)fysische breinbrekers. Als
u het antwoord weet - of denkt te weten - kunt u mij dat
persoonlijk of per e-mail (zie knop links) voorleggen. Maar:
u hoort aleen maar of het antwoord goed of fout is!
A. GROENE STRAAL
De hemel is blauw, omdat licht van korte golflengte door de moleculen in de atmosfeer veel sterker wordt verstrooid dan licht van lange golflengte. Zo wordt de ondergaande Zon ook steeds roder naarmate hij verder onder de horizon zinkt. Bij zeer helder weer en een scherp begrensde horizon is het laatste zonlicht echter GROEN van kleur. Hoe komt dat?
B. HET BROEIKASEFFECT
De Aarde absorbeert een zekere fractie van het opvallende Zonlicht, De temperatuur van de Aarde wordt bepaald door het evenwicht tussen geabsorbeerde Zonnestraling, en weer uitgezonden `Aardstraling'. Als de Aarde een atmosfeer zou hebben zonder broeikasgassen, dan zou de gemiddelde temperatuur ca. 250 K (-23 Celsius) zijn, d.w.z. bij die temperatuur straalt de Aarde juist alle geabsorbeerde energie weer uit (evenwicht!). Met broeikasgassen is de temperatuur echter 288 K (+15 Celsius). Bij die bijna 40 K hogere temperatuur is de uitstraling volgens bijv. de wet van Stefan-Boltzmann veel sterker (bijna 60% meer). Toch ontvangt de Aarde niet ineens meer energie van de Zon. Wat gebeurt hier?
C. JUPITER ALS STOFZUIGER ...
Wanneer een komeet, planetoide of meteoroide in de buurt van Jupiter komt, wordt hij door diens gravitatiekacht versneld. Afhankelijk van de richting van die versnelling wint het objekt snelheid en vliegt het naar buiten, of verliest het snelheid en valt het naar de binnendelen van het Zonnestelsel. Elk van deze mogelijkheden heeft a priori dezelfde waarschijnlijkheid van optreden: 50% kans. Toch staat Jupiter bekend als `de stofzuiger' van het zonnestelsel, die de Aarde veel (maar niet totaal) bescherming biedt tegen lichamen die catastrofale inslagen kunnen veroorzaken. Inderdaad wordt de overgrote meerderheid van het puin dat Jupiter benadert daadwerkelijk het zonnestelsel uitgeslingerd, en hoopt zich maar weinig op in de binnendelen van het zonnestelsel. Hoe kan dat?
D. ...EN IO ALS STRAALKACHEL
Van de vier grote Jupitermanen bevindt Io zich het dichtst bij de planeet. Vanwege haar grote afstand tot de Zon zou haar oppervlak vrij koud moeten zijn. Haar inwendige is echter zo heet, dat de maan grotendeels gesmolten is en slechts een vrij dunne vaste korst heeft. Geysers spuiten regelmatig vloeibaar materiaal de ruimte in. De grote inwendige warmte vindt zijn oorsprong in het feit dat Io voortdurend vervormd wordt. Hoe dat zo? En waar komt die warmte-energie in laatste instantie eigenlijk vandaan?
E. IS-IE NOU ONDER OF NIET?
Vanwege de eindige lichtsnelheid zien wij geen enkel object in het heelal, ook de Zon niet, zoals het 'nu' is. Op het moment dat wij de Zon zien ondergaan, is hij dus in werkelijkheid al minuten onder. Toch?
F. WAT DOET DIE MAAN HIER EIGENLIJK?
De Aarde en de Maan draaien al miljarden jaren om elkaar heen, op een gemiddelde afstand van 384 400 km. Maar op nog geen 261 550 km van de Aarde is de aantrekkingskracht van de Zon al groter dan die van de Aarde! Hoe komt het dan dat wij nog steeds in het bezit zijn van een maan?
