|
Vincent Icke's Web Site |
 |
Vincent Icke's Webstek |
|
Vincent Icke's Web Site |
|
Vincent Icke's Webstek |
Escape Hatch
Op 3 september 2000 om 15:00 uur opende mijn tentoonstelling Sterrenzaad in de Oranjerie van de Hortus Botanicus in Leiden, Rapenburg 73. De tekst van de folder in PDF formaat vindt u hier. De tentoonstelling liep tot 17 september.
1.000.000.000.000.000.000 kubieke kilometer interstellaire ruimte bevat evenveel materie als een kleine bloempot. Planten die tussen de sterren leven hebben dus een volkomen andere vorm en levenswijze dan aardse vegetatie.
De tentoonstelling gaf een beeld van de talrijke soorten interstellaire flora en de zaden van sommige van deze planten, die reizen door de onmetelijke ruimte. Daar zijn enkele zeer zeldzame fossiele zaden bij die op buitenaardse planeten zijn aangetroffen. Deze werpen een geheel nieuw licht op het leven tussen de sterren.
Voor het tijdschrift kunstenaarsMateriaal kM schreef ik een kort stukje over Sterrenzaad.
De levensvormen die de Aarde hebben gekoloniseerd, bestaan uit sterrenstof. Hun waterstof komt uit de Oerknal, al hun andere elementen zijn in het inwendige van sterren gemaakt. De energie die door de levensvormen wordt gebruikt is ook afkomstig van een ster: de Zon.
De vormen die aardse planten aannemen zijn ontstaan door de eisen die de planeet stelt: zwaartekracht, hitte en koude, droogte en vocht. Daardoor ontstaan vormen - zoals het zaad van de paardebloem - die je met recht `aards' kunt noemen.
Alle ingrediënten voor het leven liggen door het ganse Heelal voor het oprapen. Planten die de gigantische ruimten tussen de sterren hebben gekoloniseerd zijn door de daar heersende krachten gevormd. Speciaal aan zaden die grote afstanden moeten overbruggen stellen de omstandigheden, die tussen de sterren bestaan, strenge eisen. Zo hebben de zaden van interstellaire planten vormen die je `kosmisch' kunt noemen.
1000.000.000.000.000.000 kubieke kilometer interstellaire ruimte in onze Melkweg bevat gemiddeld evenveel materie als een kleine aardse bloempot. Planten die tussen de sterren leven hebben dus een volkomen andere vorm en levenswijze dan aardse vegetatie. In dit proefschrift behandel ik de door mij ontdekte en deels bestudeerde interstellaire flora. Hoewel het onderzoek naar deze buitengewone verschijnselen nog zeer jong is, heb ik besloten om er nu reeds mee naar buiten te treden, om anderen in de gelegenheid te stellen op dit werk voort te bouwen, zoals het hoort in de wetenschap.
In de astrobotanie krijgt men te maken met dezelfde vragen als in de aardse plantkunde. Ten eerste, zuiver beschrijvend: welke vormen komen voor, en waar? Op Aarde is iedereen van jongs af aan gewend aan de plantaardige omgeving, zelfs in woestijnachtige streken. Maar op welke vorm zou men moeten letten tussen de sterren? Het is dan ook niet verwonderlijk dat het eerste bewijs van interstellair plantaardig leven gevonden werd in een tastbaar object, namelijk een fossiel van een Heliovolvox-soort.
Ten tweede: welke zaden hebben deze planten? Het eerste sterrenzaad, oorspronkelijk Styrosphaera bufocastelli genoemd, had een vorm die voldoende lijkt op aardse zaden dat het tenslotte als extraterrestrisch werd erkend, zij het dan na lange tegenstand. Wellicht is compactheid van Styrosphaera een uitzondering; de massa in dit zaad zou, uitgespreid naar gemiddelde interstellaire dichtheid, een bol omspannen zo groot als de baan van de planeet Jupiter rond de Zon.
Een derde vraag, die zich in de aardse plantkunde niet zo sterk voordoet, is: hoe overbruggen sterrenzaden de gigantische afstanden in de galactische ruimte? Weliswaar hebben planten op Aarde doelmatige strategieën geëvolueerd om zich te verspreiden (het pluis van distel en paardebloem, de microscopische sporen van varens en paddestoelen, die tot in de stratosfeer zijn gevonden), maar de afstanden tussen de sterren zijn zo astronomisch dat zelfs de snelste oversteek van ster tot ster waarschijnlijk tientallen eeuwen duurt; waarbij het nog maar de vraag is of het zaad dan meteen een vruchtbare `bodem' vindt.
Ten vierde: hoe beschermt sterrenzaad zich tegen kosmische straling en andere schadelijke invloeden? Op Aarde is dat al moeilijk genoeg, maar in de interstellaire ruimte is het probleem nog veel groter. Als een sterrenzaad reist met een karakteristieke snelheid die kleiner is dan de ontsnappingssnelheid van onze Melkweg, zeg 200 km/s, dan wordt de gemiddelde afstand tussen twee sterren overbrugd in ongeveer 5000 jaar. Naar men zegt zijn er zaden van zulke ouderdom uit Egyptische pyramides nog tot kiemen gekomen, maar die zijn onder al dat steen zeer zorgvuldig bewaard, vergeleken met het snerpende bombardement van geladen deeltjes die door de kosmische ruimte razen.
Tenslotte: wat is de relatie tussen zaad en plant? Hoe wordt het zaad gevormd, en hoe kiemt het? Op deze vraag bestaat eigenlijk nog geen antwoord, hoewel het verhaal van het Voronoya-geslacht aanknopingspunten geeft: bij dit genus is de volwassen vorm een soort netwerk, enigszins vergelijkbaar met aardse wieren, waar in de knooppunten nieuwe zaden worden gevormd.
Hydrogenia anamorphica
Simisphaera luminosa
Cornelingris erotis
Mellema biloba
Voronoya weygaertii
Spatiotempus alberti
Heliovolvox venatoris
Starseed
New species of interstellar seed
On September 3rd, at 15:00, my exhibition Starseed opened in the "Oranjerie" of the Botanical Gardens (Hortus Botanicus) in Leiden, Rapenburg 73. A text (in Dutch) describing the exhibition in PDF format can be found here.
1.000.000.000.000.000.000 cubic kilometres of interstellar space contain as much matter as a small flowerpot. Plants living between the stars therefore have a completely different shape and way of life than Earth-bound vegetation.
The exhibition showed numerous species of interstellar flora, and the seeds of some of these plants, which travel through the immeasurable depths of space. Also on display are several very rare fossil seeds which have been found on extraterrestrial planets. These throw a completely new light on life between the stars.
Deze webstek verandert op veranderlijke wijze
Laatst gewijzigd op 13-08-04
This Page Changes in Unpredictable Ways
Last Modified 13-08-04
